101. Yıl Dönümü’nde Lozan
Erdal Direğin
Bu bağlamda, Lozan Barış Antlaşması’nın 101. Yılı’nda Prof. Dr. Tolga Yarman onuruna, 18 Eylül Çarşamba gecesi İstanbul Çengelköy Del Mare Restoran’da bir yemek daveti gerçekleşti.
Ibrahim Bilgin, Mine Haksal, Haluk Haksal, Zuhal Baltaş, Siddik Yarman, Tolga Yarman, Oktay Ekşi, Gulbin Aybar, Erdal Diregin, Fatih Ozbatur
Buluşmada Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu Yönetim Kurulu üyesi Dr. Haluk Haksal kısa bir sunum yaparak, 2023 Lozan konferansının ana başlıklarını ve günümüzde, başta Lozan Belediyesi'ne bağlı Lozan Tarih Müzesi yönetimi olmak üzere, bazı siyasi çevrelerin, perde arkası faaliyetler sürdürmek suretiyle, tarihi gerçekleri nasıl saptırdığını ve bu çerçevede Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu 100. Yıl kutlama ekibinin karşılaştığı zorlukları, yansılarla anlattı. Haluk Haksal konuşmasında, Lozan’da yaşıyor olsalar da, akıllarında her daim Turkiye’nin bulunduğunu vurguladı ve şöyle devam etti: “101 yıl önce, Lozan’da ‘Ben buraya Mondros’tan değil Mudanya’dan geldim’ diyen İsmet Pasa çizmelerini giymeye hazır olduğunu hissettirmişti. Mustafa Kemal ve silah arkadaşlarının iktisadi ve siyasi tam bağımsızlıktan ödün vermez bu tavrı sayesinde Lozan’da doğan bu ulus-devletle üst kimliğimizi kazandık ve Ne Mutlu Türk’üm Diyene diyebildik. Bu duyguyu günümüzde de Lozan’da her an içimizde yaşıyoruz.”
Dort akademisyen konuşmaci: Patrick Walsh, Maxime Gauin, Jean-Louis Chancerel ve Tolga Yarman
Haksal, bu gecenin Prof. Dr. Tolga Yarman onuruna, kendisine sonsuz teşekkürlerimizi ifade etmek için düzenlendiğini vurguladı ve şöyle devam etti: “Mustafa Kemal ve silah arkadaşları 8 ay süren Lozan Barış Antlaşması konferanslarını emperyalizme dur diyen bir platforma dönüştürdüler. Tolga Hocamız kendi uzmanlık alanı çerçevesinde, Birinci Dünya Savaşı sırasında bölgedeki dinamiklere dikkat çekti ve emperyalist güçlerin Orta Doğu’daki enerji kaynaklarına ulaşmak, dolayısıyla Osmanlı’yı çökertmek ve Mondros’a götürmek için izledikleri stratejileri izah etti. Almanya’nın Berlin-Bağdat tren hattı ile enerji kaynakları üzerinde elde etmek istediği avantajı, bu çerçevede İngiltere ve Fransa’nın da Orta Doğu’da bu kaynakları Almanya ile paylaşmak istemedikleri için bölgeden Almanya’yı kovmak amacıyla kurguladıkları planları ortaya koydu. Almanya’nın Birinci Dünya Savaşı’nı İngiltere ve Fransa liderliğindeki emperyalist güçlerin stratejileriyle kaybetmek zorunda kaldığını vurgulayan Tolga Hocamız’ın sunumu şu açıdan da önemli: Kaybeden emperyalist güçlere karşı yenilen Almanya ve Mondros’u imzalayan Osmanlı oldu. Kazanan ise Lozan’da emperyalist güçlere karşı son sozü söyleyen, iktisadi ve siyasi tam bağımsızlıktan ödün vermeyen, cepheye dönmeye hazır olan İsmet Paşa, yani Mustafa Kemal ve silah arkadaşları oldu. Zira, Türkiye Cumhuriyeti bu kararlı irade ile
kuruldu. “
Celal Bayar,Tolga Yarman,Haluk Haksal
Lozan’dan gelen, geçen sene Bati İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu 100. Yıl etkinliklerinde aktif rol üstlenen Ertan Özbatur ve Fatih Özbatur da yemekte yaptıkları konuşmalarla Prof. Dr. Tolga Yarman’a geçen sene Lozan’da vermiş olduğu konferans için teşekkürlerini ifade ettiler.
Yemek sırasında konuşmasını yapan Prof. Dr.Tolga Yarman geçen yıl Lozan’da vermiş olduğu konferansın bir özetini yansılarla anlattı. Hem Lozan’ın önemine hem de bugün içinde bulunduğumuz sıkıntılı günlere dikkat çekti. Ege adalarından, Akdeniz Doğalgazına, Ukrayna-Rusya Savaşı’na,Suriye’de yaşananlara, Hatay’ın ve güneydoğu illerimizde yaşanan sığınmacı sorununa kadar ülkemizi ilgilendiren her konuda görüş bildirdi. Gazze üzerine yapılan hesaplardan söz ederken asıl amacın Doğu Akdeniz tabanı altındaki petrol ve doğal gaz, o arada, İran Petrolleri ve Doğalgazı olduğunun altını çizdi ve Dünyada her savaşın, aslında birer Enerji savaşı olduğunu soyledi. Çözüm önerilerini de sunmayı da ihmal etmedi. Her zamanki dikkatli sunumu ve zarafeti ile katılanları bir kez daha kendisine hayran bıraktı.
Yemeğe ev sahibesi olarak katılan Prof. Dr. Zuhal Baltaş ve geçmişte Lozan’da eğitim sebebiyle bulunan Mine Haksal da varlıklarıyla geceye değer kattılar. Duayen Gazeteci Oktay Ekşi, Prof. Sıddık Yarman, Prof. Ozan Yarman, Düşünce İnsanı Sadullah Talat Büyükünal, Gazeteciler Erdal Direğin, İbrahim Bilgin, Gülbin Aybar’ın katılımıyla gerçeklesen bu anlamlı gecede her katılımcı kısa birer konuşma yaptı.
Bu çok anlamlı geceyi düzenleyen başta Haluk Haksal olmak üzere, 100. Yil etkinliklerinde emegi geçen Batı İsviçre Türk Dernekleri Federasyonu üyelerine ve yine geceyi aydınlatan Prof.Dr.Tolga Yarman’a Özgür İfade Gazetesi olarak çok teşekkür ederiz.