Olimpos’ta lağım krizi!

Yusuf Yavuz

Antalya’nın Kumluca ilçesine bağlı Yazır köyünde 6 ay önce sağlık turizmi hizmeti vermek amacıyla işletmeye açılan otelin lağım sularının açık alana bırakılması halk sağlığı sorununa dönüştü. Altyapısı olmayan köyde, tarım alanı vasıflı arazilerde inşa edilmek istenen otel için 2017 yılında imar planı hazırlandı. Önce Kumluca Belediyesi, ardından ise Mart 2017’de Antalya Büyükşehir Belediyesi ‘Özel Sağlık Tesisi’ adıyla hazırlanan planı onayladı. Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonu iki üyesi imar planı teklifini uygun bulmazken bir üye de “Sağlık tesisi görünümü altında turizm tesisi yapılmak istendiğinden uygun değildir” notuyla plan teklifini uygun bulmadı. Ancak buna rağmen oy çokluğu ile onaylanan plan Meclis’ten geçerek 479 oda, 998 yatak kapasiteli otel inşaatının önü açıldı. AKP’li eski Şanlıurfa Milletvekili Ramazan Başak’ın şirketine ait olduğu belirtilen otel işletmesi hakkında halk sağlığını tehdit ettiği iddiasıyla Kumluca Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunuldu.


 

SAĞLIK TURİZMİ AMACIYLA AÇILAN OTEL HALK SAĞLIĞI SORUNU OLDU

İmar planının komisyonda onaylandığı gün 23 Mart 2017’de ÇED kapsam dışı kararı, 9 Ağustos 2017’de ise ÇED Gerekli Değildir kararı verilen özel şirkete ait tesis, ‘Olympos Health Resort’ adıyla Mart 2023’de hizmete açıldı. Yapılan reklam kampanyalarıyla sağlık ve huzur vaat eden bir tatil ortamı sunacağı öne sürülen tesisin işletmeye açılmasıyla birlikte bölgede yaşayan vatandaşlar için de kâbus dolu günler başladı.

(Yazır Mahallesi’nde inşa edilerek hizmete açılan tesisten bir görünüm. En üstte, inşaat aşamasının görünümü)
 

MAHALLE SAKİNLERİ İŞLETME HAKKINDA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNDU

Geceleri yüksek sesle müzik ve lazer gösterileriyle ışık kirliliğine neden olan otel işletmesi, bir süre sonra atık sularını da çevreye vermeye başladı. Başta Yazır Mahallesi Keller Mevkii ve yakın çevresinde yaşayanlar olmak üzere ağır bir lağım kokusuna maruz kalan vatandaşlar, önce otel yetkilileriyle görüşerek yaşanan sorunların çözülmesini talep etti. Ancak aradan yaklaşık bir aylık süre geçmesine rağmen sorunlar çözülmeyince mahalle sakinleri işletmeyle ilgili suç duyurusunda bulundu.

‘SAĞLIK OTELİ TOPLUM SAĞLIĞINI TEHLİKEYE ATIYOR’

 

Kumluca Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunulan şikâyet dilekçesinde, Yazır Mahallesi Keller Sokak mevkiinde bulunan ‘Olympos Health Resort’ isimli otelin toplum sağlığını tehlikeye attığı öne sürülerek, Mart 2023’te faaliyete başlayan işletmenin bulunduğu bölgede beş yıldızlı bir otelin altyapı ihtiyacını karşılayacak kolaylık bulunmadığına işaret edildi.

‘OTEL YETERSİZ ALTYAPI İLE İŞLETMEYE AÇILDI’
 

Alt yapıdan yoksun olan bölgede ‘sağlık turizmi’ yapacağı iddiasıyla hizmete açılan otelin bölgede yaşayan vatandaşların, müşteri ve personelinin sağlığını tehdit eder hale geldiğine işaret edilen suç duyurusunda şöyle denildi: “İnşaatı sırasında bölgede yaşayan bizleri son derece rahatsız eden Olympos Health Resort Oteli, yetersiz altyapı tesisleriyle işletmeye açılmıştır. Tuvalet sularını toplayıp arıtması gereken sistem işletmenin ilk ayında bozulmuş, sızdırmaya ve kokmaya başlamıştır. Otel yönetimi uyarılara rağmen sorumsuzca davranmış, ciddi tedbirler almayarak sorunun büyümesine neden olmuştur. Temmuz 2023’te kanalizasyon sistemi patlamış, pis sular otelden aşağıya akmaya başlamıştır. 2023 Ağustos ayı içinde yapılan küçük bir müdahale ile sorunun üstü örtülmeye çalışılmış ancak bu da 15 gün sonra daha büyük bir pis su kaçağı oluşmasıyla sonuçlanmıştır. Kokudan kendi müşterileri bile rahatsız olan otel yönetimi, sorunu çözmek yerine, pis suları pompayla otelden uzağa – yol kenarına, evlere ve ormana doğru – deşarj etmeyi tercih etmiştir. Sağlık turizmi yapma iddiasındaki otel, hem kendi müşterilerinin hem de bütün köyün sağlığıyla oynamaktadır. İnternette araştırıldığında, otelde kalmış olan vatandaşların, kokudan rahatsız oldukları, hatta hastalandıkları bilgisine ulaşabilmekteyiz. Söz konusu eylem topluma karşı işlenmiş ciddi bir suçtur.”

‘DRENAJ KÜNKLERİ KAPANDI, SEL FELAKETİNE DAVETİYE ÇIKARILIYOR’
 

Yazır’ın dağlık bir yerleşim olduğuna da değinilen suç duyurusunda, yağmur suyunun doğru şekilde yönlendirilmesinin önemine de değinilerek, “Faaliyete geçen Olympos Health Resort Otelinin yönetimi (kendilerine gerekli bilgiler biz köylüler ve muhtarımız tarafından verildiği halde), otel önünde bulunan yağmur suyu drenaj künklerini izinsiz olarak kapatmış, Haziran ayında yağmur sularının komşu evlere girmesine neden olmuştur. Muhtar ve komşuların uyarılarını ciddiye almayan otel yönetimi halen bu drenajları açmayı reddetmekte, sel felaketine davetiye çıkarmaktadır” denildi.

‘CİMER’E DEFALARCA YAZDIM, YOL SORUNU ÇÖZÜLMEDİ’
 

Olimpos’un da bağlı olduğu Yazır’da yaşayan vatandaşlar, söz konusu otelin neden olduğu sorunları anlattı. Adının açıklanmasını istemeyen bir mahalle sakini, otelin inşaatı aşamasında kamyon, kepçe ve tırların asfalt yolu bozduğunu ancak uzun zamandır talepte bulunmalarına rağmen sorunun çözülmediğini dile getirdi: “Daha önce bu sorunlarla ilgili işletme yetkilileriyle görüşmeler yaptık. Yol yapılacaktı, uzun zamandır yapılmasını bekliyoruz ancak sürekli erteleniyor. Bir Belediyeye gidildi asfalt makinasının bozulduğunu söylediler. Yoldan çok mağduruz. Sorunun çözülmesi için CİMER’e defalarca yazdım ama bir çözüm üretilmedi. İşletme sahibi çevreyi hiç düşünmüyor. Atık sular da sağlık açısından tehdit oluşturuyor. Çok kötü koku yapıyor ve sinek oluşuyor. Yol kenarını da doldurmuşlar. İlk büyük yağmurda sel oluşup zarar verebilir.”

(Otel projesinin inşa edildiği özel mülkiyete ait parsellerin iki yanındaki ormana ait arazi de 2016 yılında mesire yeri vasfıyla 29 yıllığına oteli inşa eden şirkete kiralandı.)

‘HER AKŞAM AYNI SAATLERDE LAĞIM KOKUSU GELİYOR’

Yazır’a sonradan yerleştiklerini söyleyen bir başka mahalle sakini ise söz konusu otele yakın bir bölgede yaşadıklarını belirterek şu iddiaları dile getirdi: “Önce lağım kokusu gelmeye başladı ve her akşam aynı saatlerde koku gelmeye devam etti. Koku giderek arttı. Sonradan öğrendik ki aslında otel kalabalık bir yer. Bir ya da iki ev için arıtma sistemi yapılmış diye öğrendik. Arıtma var mı, var. Kapasite dolunca atık suları dışarıya vermeye başlamışlar. Bu öyle bulaşık suyu falan değil, bildiğiniz lağım suyu. İş çığırından çıktı. İşletmenin alt yapısında büyük sorun olduğunu öğrendik. En son Kumluca Belediyesi’ni aradım, sorunu anlattım. Ormana lağım boşaltmak ne demek?”

‘RÖGAR TAŞMIŞ DURUMDA KÖY BU KOKUYLA SINANIYOR’

Otel işletmesinden geceleri lazer ışıkları kullanıldığını ve bunun ışık kirliliğine neden olduğunu söyleyen mahalle sakini ise şunları dile getirdi: “Hem müziğe hem de ışık kirliliğine maruz kalıyoruz. Biz medeni şekilde otel yetkilileriyle konuşup sorunun çözülmesi için uğraştık. Yapılan yanlışların düzeltilmesini istedik. Bir toplantı yapıldı ve bir sonuç alınamadı. Lafı çevirip siyasi ağızla konuşarak çözeceğiz dediler ama hiçbir sorun çözülmedi. Özür diliyorum, Olimpos’a geldiyseniz lağımınızla yüzleşmek zorundasınız. Çünkü burada altyapı yok. Eğer bunu istemiyorsanız, kanalizasyon altyapısı olan Kemer, Beldibi gibi yerlere gidin. Burada b…nuzla yüzleşmek zorundasınız. Tahammül edilebilecek bir koku değil bu. Otel içerisinde de ağır kokuya maruz kalınıyor. Tüm rögar taşmış durumda, köy ve aşağıdaki mahalleler bu kokuyla sınanıyoruz.”

‘OTEL İNŞAATI SIRASINDA BÜZ KAPATILDI, EVİMİ SU BASTI’
 

Otel inşaatı sırasında bölgede bulunan iki büzden birinin üzerinin kapatıldığını dile getiren Yazır köyünden bir başka vatandaş da bu nedenle evini Haziran ayında yaşanan yağış sonucu evini su bastığını belirterek şöyle konuştu: “Jandarmayı aradım gelip baktılar. Evde lambriler kuruyunca havaya kalktı. İkinci büzü de kapattılar geçen gün. Şu anda büzler kapalı. Yağmurun ne zaman yağacağı belli değil, yine su altında kalmayalım.”

‘ŞARAMPOLDE TAMAMEN FOSSEPTİK SUYU VAR’

Atık suların bırakıldığı yol kenarını doldurularak sorunun gizlenmeye çalışıldığını dile getiren mahalleli, “Şarampolde tamamen fosseptik suyu var. Üzerini kepçe ile doldurdular, su yüzeye çıktı. İki gün önce dinamo ile 50 metre daha öteye aktarmışlar ancak lağım suyu yine akıyor burada. Biz burada bu ağır kokuya maruz kalıyoruz” diye konuştu.

TATİLCİLER DE KOKUDAN ŞİKÂYET ETTİ

Yazır’da yaşayan halkın tepkisini çeken işletmede tatil yapan bir tatilcinin otelin konaklama satışının yapıldığı internet sitesinde yaptığı şikâyet yorumunda “Ayrıca restoranda yemek yerken o bölgede bulunan giderlerden rahatsız edici koku yayılıyor” ifadelerine yer vermesi de dikkat çekiyor.

OTEL YETKİLİSİ DE FOSEPTİK SIZINTISI OLDUĞUNU DOĞRULADI
 

Konuyla ilgili görüşüne başvurduğumuz işletme yetkilisi ise sorularımızı şöyle yanıtladı: “Evet, fosseptikten bir sızıntı oldu ve biz de onun önlemini aldık. Belediyeden zabıtalar geldiler baktılar. Sızıntı olan yerin kapanmasıyla alakalı bir hafta süre verdiler. Biz de bugün yarın onu bitirmiş olacağız. Bunun dışında müzik ve ışıktan rahatsız olan köylülerimiz var. Ama bizim saat 01’e kadar müzik yayını belgemiz var. Böyle bir yayın hakkımız olmasına rağmen, köylüye saygı duyarak çok da düşük desibelde müzik yapmaya çalışıyoruz. Buna rağmen bazı köylüler bu durumdan yetinmiyorlar, tamamen kısmamızı istiyorlar. Zaten sezon sonu, biz iki-üç hafta sonra tesisi kapatıyoruz” diye konuştu.

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ 2017’DE İMAR PLANINI ONAYLADI
 

Antalya Büyükşehir Belediyesi, bölgeyi de kapsayan Çevre Düzeni Planı’nda tarım alanı içerisinde, Güney Antalya Turizm Alanı Çevre Düzeni Planı’nda ise planlama alanı dışında kalan parsellerde inşa edilen otelin imar planını Mart 2017’de onayladı. Planın komisyon görüşmeleri sırasında bazı meclis üyeleri olumsuz görüş bildirdi. Bir komisyon üyesinin “Sağlık tesisi görünümü altında turizm tesisi yapılmak istendiğinden uygun değildir” notu düşerek itiraz etmesi dikkat çekiyor.

(Kumluca Belediyesi’nde plan teklifinin görüşüldüğü dönemde iki komisyon üyesinin red oyu verdiği ortaya çıktı.)

PLAN NOTUNA DAYANILARAK ‘KAMU YARARI’ GEREKÇESİ

Çevre düzeni planı kararlarında, ihtiyaç olması halinde güvenlik, sağlık, eğitim, vb. gibi alanların amacı dışında kullanılmamak kaydıyla planlanarak yapılabileceği hükmüne dayanılarak tarım alanı olan ve turizm alanı dışında kalan bu bölgede turistik tesis inşa etmenin yolu açıldı. Yapılan planların kamu yararı esaslı olduğu belirtildi.

KAMUYA AYRILAN MESİRE YERİ DE 29 YILLIĞINA OTELE TAHSİS EDİLDİ
 

AKP 23. Dönem Şanlıurfa Milletvekili olarak görev yapan Ramazan Başak’a ait olduğu belirtilen Başakkent şirketinin parselleri arasındaki orman arazisi de ‘mesire yeri’ statüsü verilerek bu şirkete tahsis edildi. Kumluca Orman İşletme Müdürlüğü, 10 Haziran 2016 tarihli yazısında, ‘B Tipi Mesire Yeri’ niteliğindeki orman arazisinin kiralama sözleşmesi hükümleri ile vaziyet planına uyulması ve yapılaşma yapılmaması koşuluyla mesire yerinin sağlık turizmine katkı sağlamak amacıyla kullanılmasında bir sakınca bulunmadığını bildirdi.

10 HEKTARLIK MESİRE YERİ OTELE BİRLEŞİK KULLANILACAK

İlk yıl için yıllık 5 bin TL kira bedeliyle ihaleye çıkarılan 10.22 hektarlık alana sahip mesire yeriyle ilgili Orman Genel Müdürlüğü’ne yapılan başvuruda, otelin inşa edildiği özel mülk olan parsellere bitişik alanda bulunan ‘Yazır B Tiği Mesire Yeri’nin kamusal kullanım amacıyla ayrıldığı ancak Adrasan Orman İşletme Şefliği Amenejman Planında 48 ve 58 nolu bölmeler içinde kalan 10.22 hektar büyüklüğündeki söz konusu mesire yerinin Şubat 2016’da inşaat sahibi firma tarafından kiralandığı ve turizm tesisi ile birleşik olarak hizmet vereceği gündeme getirildi. Başvuruda, mesire yerinin kiralanmasının ilgili yönetmelik hükümlerine uygun olup olmadığı ile Gelişim ve Yönetim Planı hazırlanıp hazırlanmadığı soruldu.

OGM: ‘MESİRE YERİ EN YÜKSEK TEKLİFİ VEREN ŞİRKETE TESLİM EDİLDİ’
 

Başvuruya yanıt veren Orman Genel Müdürlüğü, söz konusu alandaki Yazır B Tipi Mesire Yeri’nin Ocak 2016’da ihale edildiği ve en yüksek teklifi veren Başakkent Gay. Sağ. Tur. Eğt. Taş. Hay. Gıda Pet. San. ve Tic. A.Ş’nin üzerinde kaldığını belirterek ihale komisyonu kararının 10 Mart 2016 tarihinde onaylandığını bildirdi. Yazır’daki B Tipi mesire alanının 22 Mart 2026 tarihinde şirket yetkilisi Ramazan Başak’a teslim edildiği bilgisine yer verilen OGM’nin yanıtında, “İşletmeci tarafından Yazır B Tipi Mesire Yeri’nin gelişim ve yönetim projelerinin hazırlanarak idareye onaylatıldığı fakat ruhsat işlemlerinin tamamlanmadığı için sahada herhangi bir tesisin yapılmadığı, sözleşmenin dondurulduğu görülmüştür. Adrasan Toplu Koruma ekibinin yapmış olduğu kontrollerde de sahada her hangi bir çalışmaya, her hangi bir usulsüzlüğe rastlanmamıştır” denildi.

(Bugün çevre sorununa yol açan işletmeyle ilgili 2017 yılında verilen ÇED Kapsam Dışı yazısı)
 

ÇED RAPORUNA GÖRE TESİSTE GÜNDE 658 BİN LİTRE SU KULLANILACAK

Kamu yararı gözetilerek alt yapısı bulunmayan kırsal yerleşimde inşa edilen yaklaşık 1000 yataklı turistik işletme için 9 Ağustos 2017’de ise ÇED Gerekli Değildir kararı verilmişti. Faaliyete geçmesinin ardından çevre ve halk sağlığı sorunlarına neden olan otel işletmesi için hazırlanan ÇED dosyasında (Proje Tanıtım Dosyası) tesiste günde toplam 658 bin litre su tüketiminin olacağı kaydedilerek, “Tesis maksimum doluluk oranında iken konaklayacak kişi sayısı 998, çalışan personel sayısı ise 100 kişi olması planlanmaktadır. Buna göre tesiste toplam 1098 kişiden kaynaklanacak atık oluşumu söz konusu olacaktır. Hesaplamalar yapılırken maksimum kişi sayısı baz alınarak su ihtiyacı belirlenmiştir. Kullanılan içme ve kullanma suyu Kumluca Belediyesi su şebekesinden sağlanacaktır. İşletme aşamalarında oluşacak personel kaynaklı evsel nitelikli atık sular için atık su arıtma tesisi kurulacaktır” bilgisine yer veriliyor.