Yevgeniy Prigojin kimdir: Putin'in 'aşçısıydı', Putin'in düşmanı oldu
Rus paralı asker grubu Wagner'in kurucusu ve lideri Yevgeniy Prigojin, o dönemde ismi Leningrad olan St. Petersburg kentinde, 1961 yılında, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'den dokuz yıl sonra doğdu. Kendi açıklamalarına göre, babası o henüz gençken hayatını kaybetmişti, annesi ise bir hastanede çalışıyordu. Prigojin, eğitim almak için bir spor akademisine gönderildi, fakat kariyerine profesyonel bir sporcu olarak devam etmedi.
The Guardian gazetesinin gördüğünü iddia ettiği 1981 tarihli mahkeme belgelerine göre, Yevgeniy Prigojin, akademiden mezun olduktan sonra bazı 'adli suçlara' karışmıştı. Buna göre, Kasım 1979'da 18 yaşındaki Prigojin, hırsızlık yaparken yakalanması üzerine ertelemeli hapis cezasına çarptırıldı. Ardından, 2 yıl sonra, tekrar hırsızlık yaparken yakalanınca 'hırsızlık, dolandırıcılık ve gençleri suça bulaştırma' suçlarından 12 yıl hapse mahkum edildi. 1990'da serbest bırakılan Prigojin, bu tarihe kadar toplam dokuz yıl hapiste kaldı.
HAPİSTEN ÇIKTI, SOSİSLİ SANDVİÇ İŞİNE GİRDİPrigojin, 1990 yılında serbest bırakıldıktan sonra annesi ve üvey babasıyla birlikte St. Petersburg'da Aprashaka pazarında sosisli sandviç satmaya başladı. The New York Times gazetesinin 2018 tarihli bir söyleşide aktardığına göre, işleri iyi gitmişti ve 'rubleler annesinin onları sayabileceğinden daha hızlı birikmeye başlamıştı.'
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da iş hayatını farklı sektörlerde devam ettiren Yevgeniy Prigojin, St. Petersburg kentinde bir market zinciri işletmeye başladı, ardından ise yine aynı şehirde lüks restoranlar açtı. Prigojin, "Elite Society" dergisine verdiği bir demeçte, restoran işine nasıl girdiğini anlatırken, müşterilerinin 'hayatlarında yeni bir şey görmek istediğini, pirzola ile votka içmekten sıkıldıklarını' söylemişti.
'PUTİN'İN AŞÇISI' YEVGENİY PRİGOJİNBusiness Insider'ın aktardığına göre, Pirgojin'in Rusya Devlet Başkanı Putin ile ilişkisi, 1996 yılında "Concord Catering" şirketini kurmasının ardından başladı. Prigojin'e Putin'e sık sık hizmet etmesi sebebiyle "Putin'in aşçısı" takma adı da bunun üzerine yakıştırıldı.
Yevgeniy Prigojin, 1996 yılında şirketi kurmasını izleyen on yılda Rusya'da okullara ve askeriyeye yemek sağlamak için hükümetle anlaşmalar yaptı, resmi devlet yemekleri de onun catering şirketi tarafından üstlenildi. The New York Times gazetesinin haberine göre, Rusya'nın eski başbakanı ve eski devlet başkanı Dmitriy Medvedev ve Putin'in göreve başlaması dolayısıyla yerilen yemeklerin hazırlanmasından da onun şirketi sorumluydu. Putin, doğum günlerini de Prigojin'in restoranlarında kutluyordu.
ABD'DEKİ SEÇİMLERE MÜDAHALE İDDİASIThe Times'ın aktardığına göre, Yolsuzlukla Mücadele Vakfı'nın yaptığı bir araştırma, şirketin devletle yaptığı sözleşmelerin 3,1 milyar ABD doları değerinde olduğunu ortaya koydu.
Öte yandan, Prigoin'in catering şirketi ve restoranlarının yanı sıra başka sektörlerde işletmeleri vardı. Concord İşletme ve Danışma Şirketi'ni kuran Yevgeniy Prigojin, The Times'a göre, ayrıca kendi çevrimiçi hizmetlerini de kurmuştu.
2018 yılında ABD Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan bir iddianamede ise Prigojin'in 'İnternet Araştırma Ajansı' olarak bilinen bir 'trol fabrikasını' finanse ettiği ve seçimler ile siyasi süreçlere müdahale için operasyonlar yürüttüğü iddia edildi. Prigojin, Kasım 2022'de ABD'deki ara seçimler öncesinde kendisine yönelik iddiaları kısmen kabul etti.
Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Müdahale ettik, müdahale ediyoruz ve müdahale etmeye devam edeceğiz. Bildiğimiz şekilde, nazikçe, kesin olarak, cerrahi ve kendi yöntemimizle" diyen Yevgeniy Prigojin, ABD'deki seçimlere müdahale ederken bunu dikkatli bir şekilde ve kendi yollarıyla yaptıklarını ileri sürdü.
PRİGOJİN 2014 YILINDA WAGNER'İ KURDU: SURİYE, AFRİKA...Prigojin, ilk defa Eylül 2022'de Rus paralı asker şirketi Wagner’i Donbas’taki çatışmalar nedeniyle 1 Mayıs 2014’te kurduğunu açıkladı.
AA'nın aktardığına göre, Prigojin'e ait "Conord" şirketinden yapılan açıklamada, Ukrayna’nın doğusunda Donbas’ta 2014’te yaşanan çatışmalar nedeniyle bölgeye gittiğini belirten Prigojin, "Eski silahları temizledim, kurşun geçirmez yeleklerle kendim uğraştım ve bu konuda yardımcı olabilecek uzmanlarla tanıştım. O an itibarıyla, 1 Mayıs 2014’te, sonradan Wagner ismini alan bir grup vatansever ortaya çıkmış oldu” ifadesini kullandı.
Grubun Luhansk ve Donetsk’in kaderini değiştirdiğini iddia eden Yevgeniy Prigojin, Wagner’in Suriye'nin yanı sıra başka Arap ülkelerinde, Afrika’da ve Latin Amerika’da da faaliyet gösterdiğini kaydetti.
RUSYA SAVUNMA BAKANLIĞINA 'UKRAYNA SUÇLAMALARI'
24 Şubat 2022'de başlayan Rusya-Ukrayna savaşında Rusya saflarına savaşan Wagner'in şefi, savaş sırasında Rusya Savunma Bakanlığı'na bir dizi suçlama yöneltti.Bahmut'taki kuşatma sırasında kendilerine yeterince mühimmat gönderilmediğini iddia eden Prigojin, 31 Mayıs 2023 tarihinde yaptığı bir açıklamada, "Bugün, Savunma Bakanlığı'nın bir dizi üst düzey yetkilisinin özel askeri operasyona hazırlık sürecinde ve operasyon sırasında suç işleyip işlemediğinin kontrol edilmesi talebiyle Rusya Federasyonu Başsavcılığı'nın Soruşturma Komitesi'ne mektuplar gönderdim" ifadelerini kullanmıştı.
Prigojin, son olarak 23 Haziran'da bir açıklama yaparak, Rusya Savunma Bakanlığı yetkililerinin Rusya'nın Ukrayna'da verdiği kayıplar ve karşı karşıya kaldığı aksilikler konusunda Devlet Başkanı Vladimir Putin'e ve Rusya halkına yalan söylediğini iddia etmişti.//Duvar