Yazacağım kitap için bazı belediyeleri inceliyorum.
2 belediyenin şirketlerini incelerken sinirim bozuldu.
Önce kıyaslama için AKSA DOĞALGAZ DAĞITIM AŞ bilgilerini vereceğim.
Bu ana şirkettir. Dağıtım yetkisi aldığı illerde kurulu 21 DOĞALGAZ DAĞITIM şirketinin %89-90 ana ortağıdır. Yasa gereği %10 hisse belediyelere veriliyor. AKSA 2023 Faaliyet raporundan alıntıdır.
Sermayesi: 186.524.750 TL
21 şirketin toplam sermayesi 329.500.000 TL
Çukurova Bölgesi Dağıtım AŞ 160.000.000 TL
Afyon 45.000.000 TL hariç geriye kalan 19 şirketin sermaye toplamı 124.500.000 TL
Tüm şirketlerin 2023 cirosu;
50 milyar TL
Bürüt kâr; 3,3 milyar TL
Beşiktaş belediyesinin 3 şirketi var.
Toplam sermayeleri;
75.862.558 TL
Personel AŞ sermayesi;
60.000.000 TL
Bolu belediyesi Personel AŞ sermayesi 50.000 TL.
Bolu belediyesinin 4 şirketi ve AKSA DOĞALGAZ DAĞITIM şirketinde %4,46 pay karşılığı 802.800 TL hissesi var.
Şirketlerinin toplam sermayesi;
318.355.475 TL
2024'de 128.325.000 TL daha sermaye artışı yapınca toplam sermaye 446.680.475 TL olmuş.
BEL-SAN 232.302.675 TL
BOLTARTEK 113.525.000 TL
Her iki belediyenin, kanunen zorunlu olsa da, Faaliyet raporunda şirketlerine ait Bilanço ve K/Z tabloları ile Personel sayıları yok.
Yaklaşık %95 belediyenin Faaliyet raporunda da yok.
İBB gibi bazı belediyeler;
Toplam gelir
Toplam gider yazıyor.
Hiçbir anlamı yok.
Beşiktaş belediyesinin hiçbir şirketinin bugüne kadar kâr etmediğini Sayıştay denetçisi yazdığı için biliyoruz.
Bolu belediyesi şirketleri toplam sermayeleri kadar ciro yapıyor mu bilmiyoruz.
AKSA 3,3 milyar TL kar ederken, belediyeler hizmet etmek için kullanılması gereken KAMU KAYNAĞINI, sürekli zarar eden şirketleri iflas etmesin diye sermaye koyup yok ediyor.
Bazı gayrimenkul ve menkul varlıklarını da sermaye koyuyorlar. Şirket dara düşünce bu kamu mallarını satıp nakde dönüştürüyor.
Sayıştay ısrarla kamu malı sermaye koyulmaz dese de dinleyen yok. Sonra bizim suçumuz yok diye sızlanıyorlar. Bknz;
https://abaybarsgogez.net/sayistay-ve-anayasa-mahkemesinin-bitlerde-ictihat-gibi-kararlari/
SONSÖZ
Kamu hiçbir zaman iyi işletmeci olamamıştır.
Büyükşehir belediyelerinin Personel şirketleri dışında 2-3 şirketi olsun haydi neyse de, ilçe belediyeleri bile şirketler grubu/ Holding sahibi.
Devlet bile belediyelerin kaç şirketi var bilmiyor. Hülle/ bağış yapıldı diye CB'dan izin almadan şirket sahibi oluyorlar. Kamu kaynakları heba oluyor.
Birileri bu rezaletin önüne geçmeli. Her şirketin arpalık gibi kullanılması ve 10-20 kişiye huzur hakkı verilerek, sermayesi kadar bile ciro yapmayıp, güya kamuda ŞEFFAFLIK VE HESAP VEREBİLİRLİK temel ilke olmasına rağmen, ne şirketlerin Web sitesinde, ne de belediyenin Faaliyet raporlarında hiçbir mali verinin kamuoyu ile paylaşılmamasının derhal önüne geçilmesi için karar alıcıların bir önce harekete geçmeleri gerekir.
Biz belediyelere CEO değil, liyakatli belediye başkanları seçmek istiyoruz.
Şirketlerin örtülü ödenek gibi kullanılmasını ve birkaç eş- dost- akraba- yandaşı zengin/ mutlu etmekten başka hiçbir işe yaramadığını biliyoruz.
İlgililere ve karar alıcılara duyurulması temennisiyle.