Prof. Dr. Ali Demirsoy: “Bu müze Antalya için bir şans!”

Yusuf Yavuz Türkiye’nin yetiştirdiği önemli bilim insanlarından biri olan Kemaliye Doğa Tarihi Müzesi’nin kurucusu Prof. Dr. Ali Demirsoy, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Deniz Biyolojisi Müzesi’ni ziyaret etti. Dr. Elif Özgür’ün Antalya Körfezi’nde yaptığı bilimsel çalışmalara dayalı doktora tezi örneklerinden oluşan yaklaşık 500’e yakın deniz canlısı örneğinin sergilendiği müzeyi ziyaret eden Demirsoy, biyoloji profesörü ve Kemaliye’de kendi adını taşıyan Doğa Tarihi Müzesi’nin kurucusu olarak müzenin içeriğini ve sunumunu beğendiğini belirterek, “Antalya halkı ve turizmi için bir şans olan ve Akdeniz’in canlı zenginliğini sergileyen bu müze ve araştırma biriminin her aşamada ilgili kuruluş ve makamlarca desteklenmesini, zaman içinde geliştirilmesini, Antalya’ya yakışır, medeni dünyanın gözdesi olan bir merkeze dönüştürülmesi için tüm yetkililere öneriyor, imkânlarını seferber etmelerini saygılarımla arz ve rica ediyorum” dedi.   Doğduğu toprakların doğasını, üzerinde yaşayan insanlara doğru şekilde anlatabilmek amacıyla memleketi olan Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde Türkiye’nin en kapsamlı doğa tarihi müzelerinden birini kuran Prof. Dr. Ali Demirsoy, verdiği konferans ve söyleşilerle de geniş halk kitlelerine sesleniyor.   BİLİMİ HALKLA BULUŞTURAN BİR DOĞAPEREST 1960’lı yıllardan bu yana bilimsel amaçlarla Türkiye’nin doğasını karış karış gezerek canlı türleri ve bu türlerin yaşam alanları konusunda çalışmalar yürüten Demirsoy, Hamburg, Paris ve Londra’daki araştırma enstitülerinde çalıştı. Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi’nde Zooloji Bölüm Başkanlığı ve Dekanlık yapan Prof. Dr. Ali Demirsoy, binlerce öğrenci yetiştirdi. Yazdığı kitaplarla hem biyoloji bilimini halkla buluşturdu hem de Türkiye’nin türlerinin daha iyi tanınmasını sağladı. Kuzey Kutbu ile Grönland ve İzlanda’da, yavru balık ve deniz akımlarını inceleyen uluslararası bilimsel araştırmada görev alan Demirsoy, evrimsel biyoloji alanında yaptığı çalışmalarla tanınıyor. Yeni keşfedilen onlarca türe Demirsoy’un adı verildi. Figen Yanık’ın yaptığı nehir söyleşiden oluşan ve ilk baskısı 2006’da İş Bankası Kültür Yayınlarından çıkan ‘Doğaperest’ kitabı, “Bir Biyoloğun Anıları” alt başlığı ile Prof. Demirsoy’un yaşam öyküsüne odaklanıyor.   DOĞDUĞU TOPRAKLARDA DOĞA TARİHİ MÜZESİ KURDU İçine doğduğu toprakları unutmayan Prof. Ali Demirsoy, memleketi olan Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde bir doğa tarihi müzesi kurdu. Demirsoy’un öncülüğünde, TÜBİTAK’ın desteğiyle kurulan Kemaliye Doğa Tarihi Müzesi’nin kuruluşunda 10 ayrı üniversiteden 48 bilim insanı görev aldı. Bu tür müzelerin kurulması da yaşatılması da oldukça zor. Ancak bilimsel bir proje kapsamında bölgeden toplanan jeolojik ve biyolojik örneklerden oluşan Müze, açıldığı 2009 yılından bu yana bölgenin sosyo-kültürel ve ekonomik yaşamına önemli katkılar sağlayan bir bilim-eğitim merkezine dönüştü. GENÇ BİLİM İNSANLARINA İLHAM VEREN KOCA ÇINAR Prof. Dr. Ali Demirsoy’un bilimi akademinin duvarları arasından çıkartarak halkla ustalıkla buluşturan tavrı birçok genç bilim insanının da yolunu aydınlatırken 80 yaşına merdiven dayayan Demirsoy, bıkıp usanmadan söyleşi ve konferanslarını sürdürüyor. PROF. DEMİRSOY, ANTALYA DENİZ BİYOLOJİSİ MÜZESİNİ ZİYARET ETTİ Geçtiğimiz hafta sonu konferans için Antalya’da bulunan Prof. Dr. Ali Demirsoy, son günlerde sergilenen koleksiyonun tahliye edilmek istenmesiyle gündemden düşmeyen Antalya Deniz Biyolojisi Müzesi’ni ziyaret etti. Demirsoy, yeni adı Antalya Deniz Bilimleri Eğitim ve Araştırma Merkezi olan müzenin Antalya için bir şans olduğunu belirterek, “Ben Biyoloji Profesörü olarak Erzincan/Kemaliye’de Türkiye’nin ilk kuru materyal ve sulu materyal örneklerini içeren ‘Doğa Tarihi Müzesi’ni kurmuş biri olarak bu müzenin içeriğini ve sunumunu çok beğendim. Yabancı türler ve kirlenme nedeniyle hızla çoraklaşan ve kirlenen Akdeniz’in tanıtılması ve halk düzeyinde bir bilinç oluşturulması açısından bu girişimin ve sunumun Turizm Merkezi olarak nitelediğimiz Antalya için bir gereklilik ve şans olduğunu söyleyebilirim. Her türlü desteğin verilmesini ve geliştirilmesini şiddetle öneririm” görüşünü dile getirdi.   BU TÜR MÜZELERİN EN ÖNEMLİ KATKISI EĞİTİME Antalya Büyükşehir Belediyesi bünyesinde 2014 yılında Kaleiçi Yat Limanı’ndaki eski PTT binasında faaliyete geçen Antalya Deniz Biyolojisi Müzesi’ni daha önce de ziyaret etmek istediğini ancak buna olanak bulamadığını belirten Prof. Dr. Ali Demirsoy, Kemaliye’de kurduğu kendi adını taşıyan Doğa Tarihi Müzesi’nin işlevine de değinerek, bu tür müzelerin önemine ilişkin şunları söyledi: “2000 kişilik Kemaliye Kasabası’nda kurmuş olduğum Müze her hafta 3-5 turist kafilesini ağırlamakta ve müzeyi ziyaret edenlerin sayısı 10.000-20.000 kişi arasında değişmektedir. Sırf bu müzeyi görmek için gelenlerin kasabaya önemli parasal katkı yaptığı bilinmektedir. Ancak en önemli katkısı eğitimde olmuştur. Sivas, Erzincan, Elazığ ve Malatya’dan gelen Ortaöğretim ve Üniversite öğrencileri bölgelerinin jeolojik geçmişini, hayvan ve bitki zenginliğini görerek bilinçlenmektedir. Daha da ötesi, zaman zaman yaptığımız bilimsel işlevlerde bu öğrencilere bazı uygulamalar da yaptırarak onların temel bilimlere olan ilgisini artırmaktayız. Çocuklar bu eğitimin sonunda, bize bir mektup yazarak düşüncelerinizi ve ne olmak istediğinizi yazar mısınız? diye söyleyince, yazdıkları mektupta çok büyük bir kısmı ‘Biz de profesör olmak istiyoruz’ diye not düşmektedirler.” ‘ANTALYA DENİZ BİYOLOJİSİ MÜZESİ DESTEKLENEREK GELİŞTİRİLMELİ’ Antalya Deniz Biyolojisi Müzesi’nin kent için bir şans olduğunun altını çizen Demirsoy, “Antalya halkı ve turizmi için bir şans olan ve Akdeniz’in canlı zenginliğini sergileyen bu müze ve araştırma biriminin her aşamada ilgili kuruluş ve makamlarca desteklenmesini, zaman içinde geliştirilmesini, Antalya’ya yakışır, medeni dünyanın gözdesi olan bir merkeze dönüştürülmesi için tüm yetkililere öneriyor, imkânlarını seferber etmelerini saygılarımla arz ve rica ediyorum” çağrısında bulundu. ‘MÜZEDEKİ DENİZ CANLILARININ RENKLERİNİ YİTİRMESİ DOĞALDIR’ Dünyanın değişik ülkelerindeki doğa tarihi müzelerinden de örnekler veren Demirsoy, “Müzedeki deniz canlılarının renklerinin yitirilmesi doğaldır. Berlin, Paris, Hamburg, Münih ve Londra müzelerinde aynı şekilde renklerinin solduğu görülecektir. Müzedeki örnekler bakımlı görünmektedirler. Böyle bir müzede mulaj şeklinde sunum yapılması doğru olmayacaktır. Müzenin devamlılığını sağlanması ve zaman içinde geliştirilmesi aynı zamanda Akdeniz’in yaşamı ile bize önemli ipuçları verecektir” ifadelerini kullandı. ANTALYA DENİZ BİYOLOJİSİ MÜZESİNDE NE OLMUŞTU? Antalya Büyükşehir Belediyesi bünyesinde 2014 Yılında hizmete açılan Antalya Deniz Biyolojisi Müzesi’nde Dr. Elif Özgür’ün Antalya Körfezi’nde yaptığı bilimsel çalışmalardan elde edilen 500’e yakın deniz canlısı örneği sergileniyor. Kent halkına ve öğrencilere deniz okuryazarlığını geliştirme konusunda önemli katkılar sağlayan müze koleksiyonunun bundan sonra kullanılmayacağı belirtilerek tahliye edilmesi için 1 Nisan’da koleksiyon sahibi ve müzenin kurucusu Dr. Elif Özgür’e tebligat gönderildi. Tebligatta, müzede sergilenen koleksiyonun 3 gün içinde tahliyesi istendi. Yargıya taşınan tebligatla ilgili Antalya İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Belediyenin Konya Bölge İdare Mahkemesi’nde yaptığı istinaf başvurusu ise reddedildi. Müze koleksiyonunun tahliyesiyle ilgili yargı sürecinin devam ettiği öğrenildi.