Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda çarpıcı cenotes
Anasayfa
Yazarlar
Mehmet Ural
Yazı Detayı
Bu yazı 1837+ kez okundu.
Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda Çarpıcı Cenotes
Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda çarpıcı cenotes
CENOTE: Sulu Obruk anlamına gelir. Bir yeraltı mağarasının çatısı çöktüğünde oluşan kireçtaşındaki derin, su dolu çukur anlamındaır. Bu çukurlar daha sonra yeraltı nehirlerinden gelen suyla veya akan yağmur suyuyla dolu doğal bir havuz halini alır. Cenote kelimesi Maya dilindeki - tsʼonotʼonot - kelimesinden gelmektedir. dzonot"iyi" "iyi yer" gibi anlamı olan bir kelimedir.
.
Cenotes, yeraltı su kütlelerine yüzey bağlantılarıdır. En iyi bilinen cenoteler, Meksika'daki Chichén Itzá'dakiler gibi onlarca metre çapındaki büyük açık su havuzları olsa da, en fazla sayıda cenote daha küçük korunaklı alanlardır ve mutlaka yüzeye maruz kalan suya sahip değildirler. Yalnızca Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda 6000'den fazla farklı cenote vardır.
.
Cenotes, kayanın çözünmesi ve sonuçta ortaya çıkan, aktif bir mağara sistemine bağlı olabilen veya olmayabilen yeraltı boşluğu ve müteakip yapısal çöküş ile oluşur. Aşağıdaki suya düşen kaya, daha fazla çözünme ile yavaşça ortadan kaldırılır ve daha fazla çökme bloğu ve bölgesi için alan yaratır. (Sahilde suya yakın kum çukuru açmak gibi) Kaya tavan artık boşluktaki su tarafından yüzer şekilde desteklenmediğinden, su tablasının boşluk tavanının altında olduğu dönemlerde çökme hızı artar.
.
Cenotes, bir açık su havuzu oluşturarak tamamen çökebilir veya suyun üzerinde taşan bir kayanın bir kısmı ile kısmen çökebilir. Basmakalıp bilgi olarak cenotes genellikle küçük dairesel göletleri andırır, çapları birkaç metre ile on metre kadardır ve kenarlarında dik damlalar bulunur. Bununla birlikte, çoğu cenote, suya erişmek için bir dereceye kadar eğilme veya emekleme zamanına ihtiyaç duyar. Cenoteler zamanla sulu obruk haline gelebilir.
.
Meksika'daki Yucatán Yarımadası'nın kuzey ve kuzeybatısında, cenotes genellikle modern su tablasının altında 50 ila 100 m derinliğe kadar nüfuz eden dikey olarak geniş boşlukların üzerinde bulunur. Bununla birlikte, bu cenotların çok azı, yatay olarak geniş yeraltı nehir sistemleriyle bağlantılı görünmektedir. İçlerinden su akışı, akifer matrisi ve kırık akışlarının daha baskın olması daha olasıdır. Buna karşılık, Yucatán Yarımadası'nın Karayip kıyıları boyunca (Quintana Roo eyaleti içinde) cenotes genellikle geniş sualtı mağara sistemlerine erişim sağlar.
Kültür ve Merak grubu , #ferrocan #KültürveMerak yazıları
12 Kasım ®️ | İstanbul’un Siyasi Gazetesi]]>
Ekleme
Tarihi: 12 Kasım 2021 - Cuma
Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda Çarpıcı Cenotes
Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda çarpıcı cenotesCENOTE: Sulu Obruk anlamına gelir. Bir yeraltı mağarasının çatısı çöktüğünde oluşan kireçtaşındaki derin, su dolu çukur anlamındaır. Bu çukurlar daha sonra yeraltı nehirlerinden gelen suyla veya akan yağmur suyuyla dolu doğal bir havuz halini alır. Cenote kelimesi Maya dilindeki - tsʼonotʼonot - kelimesinden gelmektedir. dzonot"iyi" "iyi yer" gibi anlamı olan bir kelimedir.
.
Cenotes, yeraltı su kütlelerine yüzey bağlantılarıdır. En iyi bilinen cenoteler, Meksika'daki Chichén Itzá'dakiler gibi onlarca metre çapındaki büyük açık su havuzları olsa da, en fazla sayıda cenote daha küçük korunaklı alanlardır ve mutlaka yüzeye maruz kalan suya sahip değildirler. Yalnızca Meksika'daki Yucatan Yarımadası'nda 6000'den fazla farklı cenote vardır.
.
Cenotes, kayanın çözünmesi ve sonuçta ortaya çıkan, aktif bir mağara sistemine bağlı olabilen veya olmayabilen yeraltı boşluğu ve müteakip yapısal çöküş ile oluşur. Aşağıdaki suya düşen kaya, daha fazla çözünme ile yavaşça ortadan kaldırılır ve daha fazla çökme bloğu ve bölgesi için alan yaratır. (Sahilde suya yakın kum çukuru açmak gibi) Kaya tavan artık boşluktaki su tarafından yüzer şekilde desteklenmediğinden, su tablasının boşluk tavanının altında olduğu dönemlerde çökme hızı artar.
.
Cenotes, bir açık su havuzu oluşturarak tamamen çökebilir veya suyun üzerinde taşan bir kayanın bir kısmı ile kısmen çökebilir. Basmakalıp bilgi olarak cenotes genellikle küçük dairesel göletleri andırır, çapları birkaç metre ile on metre kadardır ve kenarlarında dik damlalar bulunur. Bununla birlikte, çoğu cenote, suya erişmek için bir dereceye kadar eğilme veya emekleme zamanına ihtiyaç duyar. Cenoteler zamanla sulu obruk haline gelebilir.
.
Meksika'daki Yucatán Yarımadası'nın kuzey ve kuzeybatısında, cenotes genellikle modern su tablasının altında 50 ila 100 m derinliğe kadar nüfuz eden dikey olarak geniş boşlukların üzerinde bulunur. Bununla birlikte, bu cenotların çok azı, yatay olarak geniş yeraltı nehir sistemleriyle bağlantılı görünmektedir. İçlerinden su akışı, akifer matrisi ve kırık akışlarının daha baskın olması daha olasıdır. Buna karşılık, Yucatán Yarımadası'nın Karayip kıyıları boyunca (Quintana Roo eyaleti içinde) cenotes genellikle geniş sualtı mağara sistemlerine erişim sağlar.
12 Kasım
®️ | İstanbul’un Siyasi Gazetesi
]]> ®️ | İstanbul’un Siyasi Gazetesi
Yazıya ifade bırak !
Bu yazıya hiç ifade kullanılmamış ilk ifadeyi siz kullanın.
Diğer Yazıları
04
Ağustos
06
Temmuz
05
Temmuz
28
Haziran
09
Mayıs
08
Mayıs
07
Mayıs
06
Mayıs
05
Mayıs
30
Nisan
22
Nisan
19
Nisan
14
Nisan
13
Nisan
11
Nisan
09
Nisan
06
Nisan
03
Nisan
01
Nisan
28
Mart
26
Mart
25
Mart
21
Mart
14
Mart
13
Mart
28
Şubat
26
Şubat
23
Şubat
22
Şubat
19
Şubat
18
Şubat
17
Şubat
16
Şubat
15
Şubat
12
Şubat
05
Şubat
03
Şubat
31
Ocak
29
Ocak
27
Ocak
26
Ocak
23
Ocak
17
Ocak
16
Ocak
15
Ocak
07
Ocak
04
Ocak
29
Aralık
27
Aralık
23
Aralık
23
Aralık
11
Aralık
10
Aralık
05
Aralık
03
Aralık
01
Aralık
28
Kasım
25
Kasım
24
Kasım
24
Kasım
09
Kasım